Klassen voor hoogbegaafde leerlingen

Deze leerlingen vallen op door...:

Mogelijk zwakke kanten:

Kennishonger

stellen veel en onverwachte vragen, lijken soms problemen te zoeken waar er geen zijn
blijven doorvragen, drammen door
haken af bij herhaling en uit het hoofd leren
weinig motivatie voor het klassikale aanbod

Leervaardigheden en werkhouding

Sociaal

Emotioneel

Algemeen

Mogelijk sterke kanten:

Kennishonger

Leervaardigheden en werkhouding

goed geheugen, prestatiegericht
sterk redeneervermogen, leggen snel verbanden,
bedenken creatieve oplossingen
bij voldoende uitdaging grote vooruitgang in leren, snel verwerken van veel leerstof
snel en graag zelfstandig werken
focussen zich sterk bij interesse
bij de les blijven, ook al lijken ze niet betrokken of vertonen ze storend gedrag
zich concentreren op meerdere zaken tegelijk

Sociaal

Emotioneel

Algemeen

Do's

Accepteren

laat voelen dat je in de leerling gelooft.
neem de zorgen en inbreng van ouders ernstig.
aanvaard dat niet alle hoogbegaafden op dezelfde manier functioneren (verstandelijk, sociaal, emotioneel, enz. )
luister actief, zelfs als de leerling lijkt door te drammen.

Stimuleren en begeleiden

motiveer en leg nadruk op talenten.
zorg dat de leerling meermaals per dag iets kan leren.
maak duidelijke afspraken over wederzijdse inzet en timing.
bied uitdagende opdrachten en inhouden aan.
leg de lat hoog en maak bij de evaluatie onderscheid tussen inspanning en resultaat.
leer ‘doorzetten’. Moeilijke opdrachten en ‘veel leerstof’ moeten af en toe!
begeleid teleurstelling bij falen. Deze leerling heeft faalervaringen nodig!
voorzie dat leerlingen af en toe met elkaar kunnen werken (b.v. in een kangoeroeklas).
waardeer de leerling en daag positief uit.

Compenseren/dispenseren

vermijd onnodige instructie.
compact (leerstof op kortere tijd aanbieden, waardoor er ruimte komt voor verdiepen en verbreden).
verdiep (dieper en anders ingaan op een onderwerp dan de methode doet).
verbreed (leerstof buiten het reguliere programma aanbieden).
versnel indien nodig (in versneld tempo laten doorlopen van de schoolperiode).
beoordeel aanvullende taken en geef feedback.

Leren leren

maak de leerling bewust van de eigen leermethodes en leerstijl. Help die te verbeteren.
check of de leerling ze ook zo toepast.
leer stilstaan bij belangrijke kernwoorden.
leer de leerling hulp vragen.
check of de opdracht gelezen/gehoord en begrepen is.

Dont's

Begeleiding

uitspraken zoals “Als je dan toch zo slim bent…”.
uitspraken over “de hoogbegaafden”. (Zij verschillen heel sterk onderling én weten dat.)
redeneringen afdoen als niet terzake.
levensvragen die de leerling ter sprake brengt uit de weg gaan.
verwachten dat de leerling bewijst dat hij een voorsprong heeft.
de spontane ontwikkeling van de leerling afremmen.
de leerling buiten de klasgroep plaatsen.

Aanpak en begeleiding

meer van hetzelfde: de leerling herhaling na herhaling laten ondergaan.
de leerling niet aan bod laten komen omdat je weet dat hij het toch al kent.
vrijblijvendheid van aanvullend werk.
denken dat versnellen op zich afdoende is.
er van uitgaan dat de beschikbaarheid van uitdagend materiaal alleen voldoende is voor een hoogbegaafde leerling.
de leerling als zuiver hulpje inschakelen.
wel: bijvoorbeeld als coach van medeleerling.
onrealistische verwachtingen stellen (bijvoorbeeld verwachten dat ze al hun problemen zelf kunnen oplossen)
verwachten dat de leerling op alle vlakken even sterk is.
elk eigen initiatief de kop indrukken.
aanvaarden dat de leerling zich aanpast aan de gemiddelde klasnorm.

Gedrag

'Waarom? Daarom!’ Wel: uitleg geven bij geboden en verboden.
de leerling als een lastpak benaderen, hem als storend labelen (dat kan pesten in de hand werken).
de leerling aanmanen ‘gewoon’ te doen.

Petra Vertenten